Liberating structures #3: Blijf leren van je praktijkervaringen

BLIJF LEREN VAN ELKE LS SESSIE

Er zijn momenteel 33 LS en een aantal nog in ontwikkeling. Omdat het er zo veel zijn is het moeilijk in te schatten welke LS je per situatie het beste kan inzetten. Start daarom gewoon met een eenvoudige structuur, zoals de ‘1-2-4-All’. Het is belangrijk dat je elke sessie voor jezelf en de groep blijft verbeteren. Een van de manieren waarop je dat kunt doen, is door middel van herhaling je groep vertrouwd laten raken met de nieuwe vormen. Dat zijn belangrijke eerste stappen in het doorbreken van patronen die je samen met de groep wilt beleven. Met wat meer ervaring kun je aan de slag met ‘strings’ van LS; meerdere Liberating Structures die elkaar opvolgen in een reeks. Zo zijn er LS voor het helpen ophalen van informatie, stellen van diagnoses of maken van strategieën en plannen, die elkaar allemaal kunnen versterken. Iedere afzonderlijke structuur kan een zeer verrassende uitkomst hebben, dus wees flexibel wanneer je hierdoor je string moet aanpassen. Ook tussen de LS zelf door, leer je van de uitkomst!

VERDIEN HET VERTROUWEN VAN JE GROEP

Mijn ervaring is dat groepen bij de eerste sessie wat argwanend kijken naar de nieuwe manier van werken. Met name het stapsgewijs toewerken naar een vraag of idee in wisselende samenstellingen voelt onwennig. Vertel daarom altijd duidelijk wat je gaat doen. Geef aan welke kaders de LS die je toepast heeft en wat de outcome is die je nastreeft. Blijf ook focussen op die outcome. Het is vaak niet nodig –soms zelfs onhandig– om de LS te benoemen als een nieuwe techniek.

ERVARINGEN UIT PRAKTIJK

Een tijdje terug had ik een retrospective waarop ik mij niet kon voorbereiden. In eerste instantie leek het alsof alle onderwerpen besproken waarbij alle teamleden aan het woord waren geweest. Maar wat ik merkte is dat zonder LS lang niet iedereen evenveel aan het woord kwam. In een evaluatie met een andere deelnemer kwamen we afzonderlijk van elkaar tot dezelfde conclusie: er ontbrak een structuur die voor de deelnemers drempel wegnam om zich ongehinderd uit te spreken. Toen ik drie weken eerder de LS ‘9 Why’s’ had ingezet in combinatie met een ‘1-2-4-All’ bleken alle deelnemers positief over de vorm en het feit dat alles was uitgesproken. Ik kan niet met zekerheid zeggen dat de omschreven ‘purpose’ anders was geweest als we het op de oude manier hadden gedaan, maar nu weet ik wel zeker dat iedereen input heeft geleverd.

Daarnaast is de groep nu als geheel tot deze outcome gekomen. Iedereen pakte zijn of haar ruimte, waardoor het draagvlak om hiermee door te gaan vele malen groter is. Meer kans op innovatie! Het enige leerpunt hier is dat de groep te klein was voor de 1-2-4-All, waardoor het beter is om een volgende keer de ‘4’ weg te laten. Belangrijke tip dus: pas de LS aan waar je dat nodig acht. De LS op zichzelf zijn heel fijn, maar bekijk altijd goed wat je groep nodig heeft.

BLIJF KRITISCH

Blijf kritisch kijken naar de toepassing van de LS; past het in de cultuur, is het een invulling van de gevraagde outcome en staat men voldoende open voor de ontketening? Zo niet, ga dan terug naar de leider(s) en bespreek dat er geen waarde wordt toegevoegd op deze manier. Net als bij Agile bestaat er niet zoiets als ‘een beetje’ structuur toepassen. Houd je aan de kleine set van regels en ontdek hoe mensen in dit nieuwe speelveld in staat worden gesteld het beste uit zichzelf te halen! Hierbinnen is van alles mogelijk, maar toch blijft het te controleren. Daarnaast, als iedereen weer mee kan doen, wordt het voor iedereen toch weer leuker?!